Odszkodowanie oraz pomoc finansowa

Mediacja w stosunku ofiara-sprawca

Mediacja w stosunku ofiara-sprawca prowadzi do pozasądowego porozumienia. Chodzi o próbę wynegocjowania porozumienia w sprawie odszkodowania lub zadośćuczynienia finansowego za ból z pomocą neutralnego pośrednika. Przy czynach przestępnych, jak zniewaga, wymuszanie, uszkodzenie rzeczy lub ciała prokuratura może czasowo zawiesić postępowanie dochodzeniowe i skierować sprawę do punktu pojednawczego.

Jeśli zdaniem prokuratora między sprawcą i ofiarą doszło do porozumienia, może on w średnio ciężkich przypadkach umorzyć postępowanie dochodzeniowe. Ponadto pojednanie wpływa łagodząco na wymiar kary. Jeśli natomiast mediacja w stosunku ofiara-sprawca nie odniesie skutku, wznowione zostanie dochodzenie przeciwko sprawcom.

Z reguły w miejscu mediacji prowadzi się najpierw oddzielne rozmowy z pokrzywdzonym i obwinionym, by ustalić oczekiwania i cele obu stron i przygotować rozmowę pojednawczą. Nie musisz więc obawiać się, że podczas mediacji w stosunku ofiara-sprawca zostaniesz skonfrontowany sam na sam ze sprawcą. Przeprowadzenie mediacji nie jest możliwe bez twojej zgody.

Również druga strona musi wykazać się gotowością do wyjaśnienia konfliktu. Musisz poważnie rozważyć, czy godzisz się na tę formę postępowania. Zasadniczo mediacja w stosunku ofiara-sprawca może być bardzo pozytywna dla samego pokrzywdzonego, ponieważ umożliwia ona inną formę obrachunku ze sprawcą niż w postępowaniu karnym; ponadto w ten sposób szybko i niebiurokratycznie może zapaść decyzja o odszkodowaniu.

W praktyce okazuje się, że dla wielu czynów motywowanych ideologią prawicową forma mediacji w stosunku ofiara-sprawca raczej nie znajduje zastosowania. Zwłaszcza zaś wówczas, gdy sprawcy nie mają poczucia wyrządzonej krzywdy i reprezentują ideologicznie podbudowaną postawę wspieraną przez prawicowe środowisko.

Dlatego też nie powinieneś zbyt pochopnie przyjmować oferty mediacji w stosunku ofiara-sprawca, lecz uprzednio dokładnie sprawdzić szczególne okoliczności. Również tutaj współpracownicy stowarzyszenia Opferperspektive służą poradą.

Wypłata odszkodowań przez Federalny Urząd Sprawiedlliwości

Jako ofiara prawicowej przemocy możesz starać się o odszkodowanie na jeszcze innej drodze. Od 1 stycznia 2007 roku Federalny Urząd Sprawiedliwości dysponuje funduszem ustanowionym przez niemiecki parlament, który ma umożliwiać szybką i niebiurokratyczną wypłatę odszkodowań dla ofiar prawicowej przemocy.

Wnioski składać mogą osoby, które na skutek czynów z użyciem przemocy motywowanych ideologią prawicową odniosły szkody na zdrowiu, krewni ofiar śmiertelnych takich czynów, a także osoby udzielające pomocy koniecznej, a więc takie, które poniosły obrażenia, stając w obronie napadniętych osób trzecich.

Warunkiem skutecznego wniosku jest fakt, iż czyn przestępny był z dużym prawdopodobieństwem motywowany ideologią prawicową. Sprawcy nie muszą być przy tym znani. Jednak konieczne jest zawiadomienie o napaści.

Wniosek powinien zawierać precyzyjny opis przestępstwa, informację o jego miejscu i czasie oraz uwagę odnośnie prawicowej motywacji czynu. Należy również dokładnie przedstawić odniesione obrażenia; tu można dołączyć atesty lekarskie i – w razie potrzeby – rachunki za wizyty u lekarza, jak i zdjęcia widocznych obrażeń.

Składając wniosek, udzielasz zgody, by Federalny Urząd Sprawiedliwości uzyskał wgląd do akt policji, prokuratury i sądu w celu sprawdzenia danych. Ponadto jako wnioskodawca zrzekasz się własnych roszczeń wobec sprawców o zaduśćuczenie pieniężne za ból w wysokości przyznanej sumy na rzecz Federalnego Urzędu Sprawiedliwości. Innymi słowy – jeśli wniosek zostanie rozpatrzony pozytywnie i otrzymasz określoną sumę odszkodowania od Federalnego Urzędu Sprawiedliwości, on sam podejmie próbę zaskarżenia jej od sprawców.

Zasadniczo nawet po uzyskaniu odszkodowania możesz na drodze pozwu cywilnego przeciw sprawcom dochodzić roszczeń o zadośćuczynienie pieniężne za ból. Jednak postępowanie to tylko wtedy ma sens, jeśli masz uzasadnione przekonanie, że możesz uzyskać wyższą sumę, i jeśli jesteś gotowy ponieść ryzyko kosztów.

Wniosek do Federalnego Urzędu Sprawiedliwości może zostać złożony bezpośrednio po przestępstwie. Jednakże w określonych przypadkach zaleca się odczekanie do rozprawy sądowej, a zwłaszcza wtedy, jeśli można oczekiwać, że przed sądem wyraźniej uwypuklone zostanie prawicowe umotywowanie przestępstwa. Również przy składaniu tego typu wniosków stowarzyszenie Opferperspektive oferuje swoją pomoc. Adres Federalnego Urzędu Sprawiedliwości znajdziesz w aneksie.

CURA – Fundusz na rzecz ofiar prawicowej przemocy

Sprawną i niebiurokratyczną pomoc finansową oferuje Fundusz na rzecz ofiar prawicowej przemocy CURA przy Fundacji im. Amadeu Antonia. Można tu składać pisemne wnioski bez przepisowej formy, np. na pokrycie niezapłaconych kosztów adwokata, niezbędnych zabiegów medycznych lub innych koniecznych wydatków wiążących się z napaścią. Środki, jakimi dysponuje fundusz, są jednak ograniczone. Adres funduszu znajdziesz w aneksie.

Ustawa o odszkodowaniu dla ofiar

Jeśli podczas napaści doznałeś uszkodzeń, które w przyszłości wymagać będą leczenia, możesz złożyć wniosek na podstawie ustawy o odszkodowaniu dla ofiar (OEG). Warto to uczynić, jeśli na przykład doznałeś urazu zębów, zniszczone zostały twoje okulary lub jeśli w wyniku napaści masz objawy ograniczenia fizycznego, które z dużym prawdopodobieństwem występować będą przez następne lata.

Jeśli wniosek zostanie pozytywnie rozpatrzony, Urząd ds. Socjalnych i Zaopatrzenia przejmie wszystkie koszty związane z leczeniem w następnych latach, na przykład więc za sporządzenie nowych okularów czy pobyt w klinice rehabilitacyjnej. Wniosek na podstawie ustawy o odszkodowaniu dla ofiar nie zastępuje jednak wniosku o zadośćuczynienie pieniężne za ból. Świadczenia z tytułu tej ustawy nie obejmują również szkód rzeczowych.

Wniosek może złożyć każda osoba, która stała się ofiarą uszkodzenia ciała, podpalenia lub zamachu bombowego lub też umyślnie została poddana działaniu trucizny. Uprawniona jest również osoba z obrażeniami poniesionymi na skutek obrony przed napaścią. Świadczenia mogą uzyskać osoby z niemieckim obywatelstwem, obywatele krajów członkowskich Unii Europejskiej, a także wszyscy inni, którzy »legalnie« przebywają w Niemczech.

W niektórych przypadkach uchodźcy z powodu krótkiego lub »nielegalnego« pobytu w Niemczech wyłączeni są z możliwości składania wniosków o świadczenia. Jednak urzędnicy mogą w pewnym stopniu podejmować decyzję według uznania. Dlatego też należy zawsze najpierw złożyć wniosek. Współpracownicy stowarzyszenia Opferperspektive służą pomocą w formułowaniu takich wniosków. Adresy urzędów zaopatrzenia, w których można oddać wniosek, znajdziesz w aneksie.